Το φεγγάρι που φέγγει - γγ
Κάνε
κλικ στην εικόνα
Το αγκάθι - γκ
Κάνε
κλικ στην εικόνα
Εκτύπωσε το
Πότε βάζουμε γκ και πότε γγ;
(Για τους γονείς)
Δεν υπάρχει κανόνας πλην των περιπτώσεων που
έχεις ν+κ (έγκυος, σύγκρυο, κάγκελο) και ν+γ (έγγαμος,
συγγενείς). Κατά τα άλλα, οι σύγχρονες δανεικές λέξεις από ξένα λεξιλόγια που έχουν "g"
μεταγραμματίζονται με "γκ" (ζούγκλα), αλλά υπάρχουν και μερικές παλιότερες λέξεις
που πέρασαν με "γγ" (π.χ. αγγούρι).
Ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγουμε από αυτόν τον σκόπελο και να μην κάνουμε λαθάκια στην ορθογραφία, είναι να μάθουμε τις λιγότερες λεξούλες που έχουν γγ.
Οι σημαντικότερες είναι:
άγγελος, αγγελία. αγγείο, αγγλικά, αγγούρι, εγγόνι, εγγύηση,
καταγγελία, λάρυγγας, μουγγός, παραγγελία, σπαγγέτι, σύριγγα, στρογγυλός, συγγενής,
σφουγγάρι, σφουγγαρίστρα, συγγραφέας, φαράγγι, φεγγάρι, φεγγίτης, Άγγελος, Αγγελική,
Βαγγέλης, Βαγγελιώ, Ουγγαρία εγώ αγγίζω,
εγώ αναγγέλλω, εγώ απαγγέλλω, εγώ
καταγγέλλω, εγώ παραγγέλλω, εγώ στραγγίζω, εγώ σφουγγαρίζω, εγώ φέγγω
-γγ- έχουμε: 1) σε περίπτωση σύνθετης λέξης στην οποία το πρώτο συνθετικό τελειώνει σε -ν και το δεύτερο αρχίζει από γ- (π.χ.συγγενής, συγγραφέας, εγγαστρίμυθος, Παγγαία), 2) σε άλλες περιπτώσεις στις οποίες έχει παραδοθεί ιστορική ορθογράφηση με -γγ-
(π.χ. λάρυγξ-λάρυγγος απ' όπου λαρύγγι, σύριγξ-σύριγγος απ' όπου
σύριγγα / λέξεις αβέβαιου ετύμου όπου μπορεί να υποκρύπτεται σύνθεση με
-ν και γ-, π.χ. εγγύς / άλλες λέξεις με τέτοια καθιερωμένη γραφή, π.χ.
άγγελος, γογγυσμός, Αγγλία, Ουγγαρία), 3) ποτέ στην αρχή λέξης.
γκ- έχουμε: 1) στις λέξεις ξένης προέλευσης που στα ελληνικά δεν έχουν μακρά ιστορία ορθογράφησης με -γγ-, άρα κατ' εξοχήν στις σχετικά πρόσφατα φερμένες λέξεις (π.χ. ζούγκλα, τσίγκος, μάγκας), 2) στην περίπτωση σύνθεσης με -ν και κ-
(π.χ. έγκυος, εγκύπτω, εγκρίνω, πάγκοινος, συγκοινωνία, συγκομιδή), 3)
σε άλλες περιπτώσεις στις οποίες έχει παραδοθεί ιστορική ορθογράφηση με -γκ- (π.χ. αγκύλη, άγκυρα, αγκάλη-αγκαλιά), 4) στην αρχή όλων των λέξεων για την παράσταση του ήχου /γκ/.
Γκρίζες ζώνες ασφαλώς υπάρχουν, όπως υπήρχε παλιά η τάση να γράφονται πολλά -γγ- χωρίς κανέναν ιδιαίτερο λόγο με αποτέλεσμα να συναντάμε ακόμα και σήμερα τέτοιες γραφές. Τώρα πάντως η γενική τάση είναι το ουγκ, όχι το ουγγ.
